بین سلامت و ایمان - مدیریت دیابت نوع 2 در ماه رمضان

سوم مه 2019 - ماه مقدس رمضان، که در طول آن مسلمانان به روزه داری در ساعات معینی از روز می پردازند. آیا ابتلا به دیابت نوع 2 فرد را از روزه داری معاف می کند؟ نه الزاما. این یک تصمیم فردی است، اما مشاوره با متخصصان بهداشتی می تواند در این تصمیم گیری به بیمار کمک کند.

دیابت نوع 2 که اغلب موارد دیابت را تشکیل می دهد، هنگامی رخ می دهد که بدن به عملکرد انسولین مقاوم باشد یا پانکراس ظرفیت تولید انسولین کافی را از دست بدهد. انسولین سطح قند خون بدن را در محدوده سالم نگه می دارد.

افراد مبتلا به دیابت نوع 2 می توانند با حفظ یک شیوه ی زندگی سالم، از جمله انجام تمرینات ورزشی و رژیم غذایی سالم، این بیماری را کنترل کنند. در موارد جدی تر، افراد مبتلا به دیابت نوع 2 ممکن است نیاز به مصرف داروهایی نظیر متفورمین، سولفونیل اوره یا سایر قرص های کاهنده گلوکز یا تزریق انسولین داشته باشند.

دیابت نوع 2 بر برخی از قومیت ها بیشتر از سایرین تاثیر می گذارد. این بیماری در میان افراد خاورمیانه، شمال آفریقا و با نژاد آسیای جنوبی یا جنوب شرقی شایع تر است.

روش های تغذیه ای خاص مانند روزه داری، افطار و مصرف غذاهای خاص، جزء ضروری بسیاری از مراسم مذهبی و فرهنگی است.برای مسلمانان، روزه گرفتن در طول ماه رمضان برای همه بزرگسالان سالم واجب است، انها باید از خوردن، نوشیدن و مصرف داروهای خوراکی بین سپیده دم تا غروب خورشید خودداری کنند.

در طول ماه رمضان، اکثر مردم روزانه دو وعده غذا قبل از طلوع آفتاب و در غروب آفتاب می خورند. این امر می تواند برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2، به ویژه افرادی که از انسولین یا بعضی از داروهای خوراکی کاهنده ی قند خون استفاده می کنند، خطرناک باشد.

اول این که روزه داری در طول روز می تواند خطر افت قند خون را برای افرادی که معمولا از انسولین یا سایر داروهای کاهنده ی قند خون استفاده می کنند، افزایش دهد و برعکس، غذاهایی که در هنگام غروب برای شکستن روزه مصرف می شود، به نام "افطار"، اغلب شامل مقادیر زیادی غذاهای پرکالری است که در مدت زمان نسبتا کوتاهی مصرف می شوند. این می تواند افراد مبتلا به دیابت را در معرض خطر افزایش قند خون در طول شب قرار دهد.

حذف یا تغییر در زمان مصرف داروها همچنین ممکن است به بی ثباتی مقدار قند خون افراد دیابتی کمک کند.

افت قند خون ممکن است باعث تعریق، لرز و سردرگمی شود. اگر افت قند خون شدید باشد، می تواند منجر به تشنج، کما یا حتی مرگ شود. سطح قند خون بالا باعث احساس خستگی و به طور کلی ایجاد احساسی ناخوشایند می شود و می تواند منجر به کم آبی بدن شود. قند خون بسیار بالا نیز یک اورژانس پزشکی است.

دستورالعمل های ماه مبارک رمضان برای افراد دیابتی

بر طبق آموزه های اسلامی، سالمندان، زنان باردار و یا کسانی که به بیماری هایی مبتلا هستند و نیاز به مصرف منظم دارو دارند - مانند دیابت - می توانند از روزه داری بر اساس این شرایط پزشکی معاف شوند. آنها نیازی به گرفتن مجوزی خاص از یک رهبر مذهبی ندارند.

گروههای خاصی از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که از انسولین یا داروهای خوراکی خاص استفاده نمی کنند، می توانند در طول ماه رمضان تحت نظارت و با مشورت با متخصص مراقبت های بهداشتی خود روزه بگیرند. اما از آنجایی که رژیم غذایی، شیوه زندگی و مصرف داروها، عوامل اصلی در حفظ سطح قند خون پایدار و به حداقل رساندن عوارض دیابت می باشند، بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع 2 نیز می توانند به دلیل بیماریشان از روزه معاف شوند.

دستورالعمل هایی توسط فدراسیون بین المللی دیابت و کمیته ی بین المللی متخصصان سلامت رمضان (IDF-DAR) وابسته به این فدراسیون تدوین شده است، که می توانند به متخصصان بهداشتی جهت ارزیابی سطح خطر بیماران کمک می کند. بیمارانی که در معرض خطر کمی برای عوارض ناشی از روزه داری قرار دارند، می توانند با آرامش روزه بگریزند، اما به افرادی که در معرض خطر متوسط ​​تا شدیدی هستند، روزه داری توصیه نمی شود.

این دستورالعمل ها توسط مقامات مذهبی تایید شده اند و مرجع ارزشمندی برای متخصصان بهداشت و همچنین بیماران مسلمان است.

اما این کار کاملا ساده نیست

از آنجایی که روزه گرفتن یکی از پنج ستون اسلام است، تمایل زیادی برای شرکت در این تکلیف وجود دارد، حتی در میان افرادی که می توانند به دلایل پزشکی معاف شوند.

کسانی که به دلایل پزشکی نمی توانند روزه بگیرند، ممکن است نسبت به بیماری دیابت خود احساس بی قراری کنند و نگرش منفی نسبت به آن برایشان ایجاد شود که احتمالا منجر به اختلال در خودمدیریتی آنها می شود.

برخی از افراد مبتلا به دیابت ممکن است تمایل خود را به روزه داری، از ترس عدم درک آنها توسط ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی غیرمسلمانان، پنهان کنند و بهمین دلیل با پزشک خود در این مورد مشورت نکنند.

درک اهمیت معنوی این ماه برای مسلمانان و همچنین جنبه های عملی آن می تواند پزشکان را در جایگاه بسیار قوی تری قرار دهد تا اعتماد بیماران به آنها افزایش و ارتباطات با آنها تسهیل شود.

ماه رمضان با توجه به سال قمری اسلامی تعیین می شود و سالانه در تقویم غربی تغییر می کند. متخصصان مراقبت از افراد مسلمان باید از زمانبندی این ماه در تقویم میلادی آگاه باشند و گفتگو با بیماران مسلمان را در مورد روزه داری آنها قبل از شروع ماه رمضان آغاز کنند.

مسلمانان مبتلا به دیابت که مایل به روزه داری در ماه رمضان هستند، باید از خطرات روزه داری مطلع شوند. با توجه به دستورالعمل های موجود، ارائه دهندگان خدمات بهداشتی می توانند به بیماران خود اطمینان دهند که کسانی که به دلایل پزشکی از روزه داری معاف هستند نیز پاداش معنوی این ماه را دریافت می کنند و نباید احساس گناه کنند. متخصصان مراقبت های بهداشتی می توانند به عنوان یک جایگزین، اهدای غذا یا پول را به فقرا، به این گروه از بیماران توصیه کنند.

بحث در مورد ماه رمضان باید با حساسیت و به دور از قضاوت صورت بگیرد، درک حق فرد برای ارزیابی خطرات و منافع روزه داری – از نظر روحانی و فیزیکی – مهم است.

پزشکان ممکن است به بیماران خود توصیه کنند که در مورد هر گونه نگرانیشان با رهبر مذهبی خود مشورت کنند. برای کسانی که به رغم معافیت خود، قصد روزه داری دارند، بحث در مورد نظارت بر قند خون، تغذیه، ورزش و تغییرات بالقوه در داروها می تواند به آنها اطمینان دهد که روزه داری را تا جای ممکن با خطر کمتری انجام دهند.

تیم مراقبت های بهداشتی دیابت (که می تواند شامل پزشکان عمومی، متخصصان غدد درون ریز، مربیان دیابت، متخصصین تغذیه و پرستار دیابت باشد) همچنین می تواند یک برنامه ی مدیریت انحصاری، ویژه ماه رمضان را برای بیمار تدوین کند.

شناخت زمینه های مختلف فرهنگی، شیوه زندگی و شیوه های مذهبی مردم در مراقبت های بهداشتی آنها نقش مهمی دارد. فقدان این درک ممکن است منجر به نتایج بدتر سلامتی و از بین رفتن منافع خدمات بهداشتی شود، در حالیکه تحقیقات نشان می دهد برنامه های آموزشی و برنامه های پیشگیری دیابت که از نظر فرهنگی مناسب با یک جمعیت باشند، نتایج افراد را با زمینه های مختلف مذهبی بهبود می بخشد.

متخصصان مراقبت های بهداشتی باید از محیط فرهنگی و اعتقادات جمعیت بیماران محلی خود برای حفظ روابط موثر درمانی خود با بیماران و دستیابی به بهترین نتایج با تمرکز بر بیمار، آگاهی کافی داشته باشند.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2019-05-health-faithmanaging-diabetes-ramadan.html